Je onderneming kan om uiteenlopende redenen financiering nodig hebben. Zo kun je willen investeren in de uitbreiding naar andere markten, in een bedrijfsovername, een nieuw bedrijfspand, of voor het opzetten van een nieuw product. Als je je businessplan hebt afgerond moet je op zoek naar financiering. Een traditionele lening bij de bank is een optie, maar banken zullen je veelal vragen zekerheden af te geven. Daarnaast zijn er de laatste jaren diverse financieringsmaatschappijen opgericht die leningen verstrekken en minder op zekerheden financieren. Deze leningen dienen echter veelal gedurende de looptijd afgelost te worden, hetgeen druk legt op de aflossingscapaciteit die in een groeiscenario juist hard nodig is.

Een van de mogelijkheden om toch financiering aan te trekken is dan het uitgeven van aandelen (eigen vermogen) of door middel van het uitgeven van een obligatie. Beide vormen van financiering brengen hun eigen voor- en nadelen met zich mee.

In deze blog focus ik me op het financieren door middel van een uitgifte van een obligatie. Deze manier van MKB-financiering wint steeds meer aan populariteit, maar is nog tamelijk onbekend bij veel ondernemers. Hierom geef ik 14 voor- en nadelen die een obligatiefinanciering met zich meebrengen.

Ik geef eerst een korte omschrijving van een obligatie, welke kenmerken aan een obligatie kunnen worden toegeschreven en welke soorten obligaties er voor het MKB zijn er. Daarna geef ik de voor- en nadelen van een obligatiefinanciering.

Wat is een obligatie?

• Een obligatie, is het schuldbewijs van het bedrijf dat de obligatie uitgeeft;
• Obligaties zijn vreemd vermogen maar worden vaak door financiers behandeld als garantie- (of eigen) vermogen;
• Een obligatie heeft een vaste looptijd en (vaak) een vaste rente;
• De rente is afhankelijk van de financiële gezondheid van het bedrijf en de looptijd van de obligatie. Over het algemeen is het zo dat hoe langer de looptijd, hoe hoger de rentevergoeding zal zijn, en hoe kredietwaardiger de schuldenaar is, hoe lager de rentevergoeding zal zijn.

Verschillen met een traditionele lening:

Bij een bankfinanciering wordt de financiering aangegaan met slechts één partij. Bij een financiering middels een obligatie kunnen, net als bij crowdfunding, meerdere partijen meefinancieren. Iedereen die een obligatie wil aanschaffen tegen de gestelde voorwaarden kan in principe meedoen. Het voordeel hiervan is dat jouw netwerk, klanten of leveranciers mee kunnen financieren. Dit leidt tot een grotere verbintenis met je onderneming.

Obligaties zijn over het algemeen achtergesteld op alle schuldeisers. Dit betekent dat bij een faillissement van de onderneming, alle andere schuldeisers eerst worden afbetaald. Hetgeen wat er daarna overblijft gaat naar de obligatiehouders. De obligatiehouders worden normaliter voor de achtergestelde (bank)leningen en de aandeelhouders betaald.

Een laatste aspect waarop obligaties verschillen van traditionele financieringsvormen, is dat obligaties na uitgifte verhandelbaar kunnen zijn. Een obligatie kan dus worden gekocht bij de uitgifte ervan, en worden verkocht zodra deze meer waard is. In dit opzicht lijken obligaties enigszins op (verhandelbare) aandelen. Het maakt niet uit wie de obligatie bezit voor de rente en aflossingsverplichting van de schuldenaar.

Soorten obligaties:

• Obligaties met een vast rendement:

De meest voorkomende vorm van obligaties. Deze obligaties kennen een vaste rentevergoeding gedurende de looptijd van de obligatie. Dit zijn de meest gangbare obligaties.

• Obligaties met een variabel rendement:

Bij deze obligaties geldt dat het rentepercentage wordt aangepast naar wat op dat moment gangbaar is in de markt. Dit betekent een goede rente in goede tijden, maar een slechte rente in slechte tijden.

• Obligaties met zero-coupon:

Zero-coupons obligaties zijn obligaties waar geen rente over wordt betaald. Deze obligaties worden dan ook voor een lagere waarde dan de nominale waarde verkocht. Het verschil hiertussen is de feitelijke winst van de belegger.

• Geïndexeerde obligaties:

Door inflatie kan het zijn dat het uiteindelijk rendement op obligaties minder wordt. Geïndexeerde obligaties worden gecorrigeerd voor de inflatie wat met zich meebrengt dat er geen rendementsverlies optreedt. Hierdoor is de rentevergoeding op deze obligaties wel een stuk lager dan op normale obligaties.

• Converteerbare obligaties:

Deze obligaties kunnen aan het eind van de looptijd worden omgezet in aandelen, in plaats van het geïnvesteerde bedrag terug te krijgen. Hierdoor is de te betalen rente lager, en hoeft er geen geld opzij te worden gezet tegen de tijd dat de looptijd van de obligatie eindigt. Deze vorm van financieren komt steeds vaker voor in het MKB.

• Eeuwigdurende (of perpetuele) obligaties:

Dit zijn obligaties zonder looptijd. De hoofdsom hoeft door de schuldenaar dus nooit afgelost te worden. Dit brengt echter wel een veel hoger rentepercentage met zich mee. Een groot nadeel voor de koper is dat als het bedrijf in financieel zwaar weer raakt, ze de kans lopen niet meer betaald te worden.

Voordelen van obligatie-uitgifte:

• Obligaties worden door financiers vaak beschouwt als garantie- of eigen vermogen in plaats van vreemd vermogen. Hierdoor kan het aantrekkelijk zijn om een gestapelde financiering te arrangeren, waarbij de vreemd vermogen financiering aangetrokken kan worden tegen betere voorwaarden;
• Ondernemingen die over weinig materiële vaste activa beschikken (denk hierbij bijvoorbeeld aan IT of dienstverlenende bedrijven) en daardoor geen zekerheden af kunnen geven, kunnen door middel van een obligatie-uitgifte toch financiering ophalen;
• Met het uitgeven van obligaties kun je jouw netwerk meer betrekken bij de onderneming omdat het voor iedereen (particulier, zakelijk of institutioneel) mogelijk is mee te financieren;
• Het uitgeven van obligaties leidt tot zichtbaarheid in de markt. Het kan marketingtechnisch een slimme zet zijn om door middel van obligatie-uitgifte te financieren in plaats van bij de bank of een investeerder aan te kloppen;
• Een bedrijf wil veelal de financiering gebruiken om groei te realiseren. Als dit lukt, dan neemt de waarde van het bedrijf toe. Als je aandelen uitgeeft om de benodigde financiering op te halen betekent dit dat je een deel van het bedrijf verkoopt vlak voor deze meer waard wordt. Bij obligaties is dit niet het geval en verwateren de aandelen niet;
• Bij een converteerbare obligatie, waarbij de financier (op termijn) aandeelhouder kan worden heb je (nog) geen discussie over de waardering van de onderneming. Dit versoepelt het financieringsproces;
• Obligaties worden pas aan het eind van de looptijd in zijn geheel afgelost, in tegenstelling tot normale leningen die door de looptijd heen aflossing kennen;
• Doordat het kapitaal voor obligaties uit de kapitaalmarkt komt bent u met het uitgeven van obligaties minder afhankelijk van één financier.
• Bij het uitgeven van een obligatie kun je zelf de voorwaarden van de financiering bepalen. Je dient er echter wel rekening te houden dat deze voorwaarden aantrekkelijk genoeg moeten zijn om financiers over de streep te trekken.

Nadelen van obligatie-uitgifte:

• Een financiering middels obligaties is veelal geschikter zijn voor bedrijven uit de bovenkant van het MKB met een financieringsbehoefte van minimaal € 1.000.000,-. Echter, het komt steeds vaker voor dat met name start-ups of bedrijven in een risicovolle branche financiering aantrekken door midden van een kleinere (converteerbare) obligaties. Deze zijn vaak echter niet/nauwelijks verhandelbaar omdat ze niet op een obligatiebeurs verhandeld kunnen worden;
• Voor het uitgeven van obligaties is een financieringsspecialist en/of een financieel/juridisch adviesbureau nodig. Als ondernemer zelf obligaties uitgeven is sterk af te raden. Het structureren van een obligatie brengt ook extra kosten en tijd met zich mee;
• Als je een verhandelbare obligatie uitgeeft, dan wordt deze veelal verhandeld aan een speciale beurs. Dit betekent ook dat je aan meer vereisten moet voldoen en veelal additionele kosten moet maken;
• Een ander nadeel van obligaties is dat deze relatief duur zijn. De rentevergoeding voor een obligatie met een looptijd van 5 jaar, is over het algemeen zo’n 6 – 8 procent. Dit is een substantieel een hogere vergoeding dan dat je nu (okt 2019) bij de bank moet betalen;
• De wijze van aflossen van obligatie kan ook nadelig werken. Doordat de obligatie aan het eind van de looptijd in een keer afgelost dient te worden, moet je als ondernemer op tijd kapitaal hiervoor reserveren of tijdig een herfinanciering arrangeren.

Het uitgeven van obligaties om in jouw financieringsbehoefte te voorzien kan dus een zeer goede strategische zet zijn, echter vraagt het wel om een gedegen voorbereiding en analyse of èn hoe het bij jouw onderneming past.

Heb je vragen over welke vorm van financieren het beste bij jou en jouw bedrijf past? Neem dan vrijblijvend contact met ons op voor advies.

Heb jij vragen of onderwerpen waarover je graag een blog van ons leest? Neem dan telefonisch contact met ons op op tel: 06 – 22 72 31 80, of stuur dan nu je vraag of onderwerp naar info@tigercfs.nl en wie weet lees je volgende keer het antwoord op jouw vraag terug!